Cửa đi và Cửa sổ
Chúng ta rất thích cửa đi và cửa sổ, và cần chúng nữa, tuy nhiên chúng không tốt cho trị số cách nhiệt của tòa nhà. Cửa mở và đóng, cho phép không khí di chuyển tự do vào trong và ra ngoài. Hơn thế, có thể gặp khó khăn để làm kín hoàn toàn khe hở xung quanh cánh cửa, làm cho không khí lùa vào nhiều hơn khi cánh cửa được đóng lại. Cửa sổ cách nhiệt không tốt, như chúng ta đã thấy trong phần một của bài viết. Công nghệ gần đây và việc sử dụng khung kính đa lớp đã cải thiện một chút về tính chất cách nhiệt của kính, nhưng kính vẫn không thể so sánh được với các vật liệu khác.
Để tránh làm phức tạp vấn đề này, cửa sổ phải có nhãn hiệu riêng ghi giá trị cách nhiệt đo được của chúng – số U. Số U là giá trị nghịch đảo của trị số R, vì vậy số U càng thấp, cửa sổ sẽ càng cách nhiệt tốt. Một đặc điểm khác có ảnh hưởng đến khả năng cách nhiệt của cửa sổ là SHGC (hệ số thu nhiệt năng lượng mặt trời), là sự đo lường về lượng nhiệt gây ra bởi ánh sáng mặt trời được truyền qua kính. Trị số SHGC càng thấp, thì nhiệt mặt trời truyền qua cửa sổ càng ít. Điều quan trọng cần phải lưu ý là cả hai phép đo lường này chỉ áp dụng cho kính cửa sổ, mà không áp dụng cho khung cửa sổ.
Làm thế nào để tăng trị số cách nhiệt của một cửa sổ? Tùy chọn bao gồm: tấm che cửa sổ cách nhiệt, cửa sổ tráng phản quang hoặc màng film để ngăn hấp thu nhiệt mặt trời, và việc sử dụng khung kính đa lớp với các loại khí cách nhiệt (như khí argon) ở giữa các lớp kính.
Khe hở không khí
Khe hở là nguyên nhân gây hại cho việc cách nhiệt! Dù có nhiều loại vật liệu cách nhiệt và vật liệu xây dựng cho bên ngoài và bên trong, thì khe hở giữa các vật liệu, hoặc lỗ thông trong vật liệu làm thất bại mục đích sử dụng chúng để cách nhiệt. Dễ dàng khắc phục điều này bằng cách thi công để không tạo khe hở! Việc làm kín hoàn toàn các khe hở nơi xây lắp vật liệu, và việc đảm bảo để không tạo ra lỗ thông trong vật liệu sẽ giúp giảm đáng kể những khe hở không khí. Chúng không thể bị loại bỏ hoàn toàn, nhưng càng ít thì càng tốt.
Cầu nhiệt
Cầu nhiệt (Bridging, thermal bridging) có thể được mô tả thông qua các cụm từ "đường dẫn cách nhiệt kém nhất". Nói cách khác, nhiệt độ không khí sẽ truyền qua khu vực mái nhà hoặc tường có trị số R thấp nhất, tạo một "cầu nối" cho không khí nóng hoặc lạnh vào trong tòa nhà. Điều này có vẻ hơi khó hiểu, tuy nhiên khi xem xét ví dụ dưới đây về công trình xanh, sẽ giúp hiểu dễ hơn:
Giả sử bức tường của bạn có các lớp sợi thủy tinh dày 6 inch (15 cm)... Mỗi khoảng cách 16 inch (40 cm) tại trung tâm bức tường là các thanh gỗ bố trí kiểu 2x6 hoặc 2x4. Lớp sợi thủy tinh có trị số R khoảng 3.5 mỗi inch dày và của thanh gỗ là khoảng R-1,2 mỗi inch. Các thanh gỗ cho phép nhiệt truyền qua tổ hợp tường ở tốc độ nhanh hơn 3 lần so với các dòng nhiệt qua lớp cách nhiệt xung quanh. Trong khi trị số R quảng cáo cho lớp sợi thủy tinh 6 inch (15 cm) là R-19, thì trị số R hiệu quả của tổ hợp tường là khoảng thấp hơn R-3.
Đúng là một con số quá thấp! Làm thế nào để khắc phục vấn đề này? Có vài phương án lựa chọn: sử dụng các kỹ thuật tạo khung tiên tiến để hạn chế số lượng thanh khung, đặt cách nhiệt giữa các thanh khung và mặt trong hoặc mặt ngoài để chặn cầu nhiệt, hoặc sử dụng vật liệu xây dựng thay thế không cần sử dụng thanh khung, như tấm rơm rạ hoặc tấm panel cách nhiệt cấu trúc (SIPS).
Trị số R không phải là đặc tính duy nhất để xem xét khi lựa chọn vật liệu xây dựng, nhưng nó có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả năng lượng của ngôi nhà. Kết nối tường và mái nhà phải được đánh giá tại điểm yếu nhất và phải thực hiện các bước để chống sự xâm nhập của không khí hoặc nhiệt độ bất cứ khi nào có thể.
Phần 1: Trị số R là gì và có ý nghĩa như thế nào đối với bạn?
Trung tâm Thông tin (Theo Green Building Elements)